ADNAN MENDERES KİMDİR?

Adnan Menderes, 1899 yılında Aydın'ın Çakırbeyli köyünde dünyaya geldi. Zengin bir çiftçi ailesinin çocuğu olan Menderes, ilköğrenimini İzmir'de, lise eğitimini ise İzmir Amerikan Koleji'nde tamamladı. Ardından Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde eğitim gördü ve hukuk alanında mezun oldu.

Siyasi Kariyeri:

Adnan Menderes'in siyasi kariyeri, 1931 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'ne (CHP) katılmasıyla başladı. CHP'nin Aydın milletvekili olarak Meclis'e giren Menderes, ilerleyen yıllarda parti içinde muhalif bir kanadın lideri haline geldi. 1945 yılında CHP'den ihraç edilmesinin ardından, Celal Bayar, Refik Koraltan ve Fuat Köprülü ile birlikte 1946 yılında Demokrat Parti'yi (DP) kurdu.

Demokrat Parti, 1950 yılında yapılan genel seçimlerde büyük bir zafer kazanarak iktidara geldi ve Adnan Menderes, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk halkoyuyla seçilmiş başbakanı oldu. 1950-1960 yılları arasında üç dönem üst üste başbakanlık yaptı. Menderes döneminde, Türkiye'de ekonomik ve sosyal reformlar hayata geçirilmiş, özel sektör teşvik edilmiş ve altyapı yatırımları artırılmıştır. Ancak, bu dönemde muhalefet üzerindeki baskılar da artmış ve basın özgürlüğü kısıtlanmıştır.

27 Mayıs Darbesi ve Sonrası:

Adnan Menderes'in başbakanlık dönemi, 27 Mayıs 1960'ta gerçekleşen askeri darbeyle son buldu. Darbe sonrası Menderes, tutuklanarak Yassıada'da yargılandı. Yargılama sonucunda, "Anayasa'yı ihlal" ve diğer suçlamalar nedeniyle idama mahkûm edildi. 17 Eylül 1961 tarihinde, İmralı Adası'nda idam edildi.

Mirası ve Anısına:

Adnan Menderes, Türkiye'de demokrasi mücadelesi ve halkın iradesine saygı konularında önemli bir figür olarak anılmaktadır. 1990 yılında, Türkiye Cumhuriyeti tarafından itibarı iade edilmiş ve mezarı İstanbul'da anıt mezar olarak düzenlenmiştir. Adı, Türkiye genelinde birçok cadde, okul ve havaalanına verilmiştir.